EUROPAN 2, ανάπλαση περιοχής στη Μενεμένη / Θεσσαλονίκη

Ένα κέντρο για μια αστική περιφέρεια

Ο Δήμος Μενεμένης, στην περιφέρεια της Θεσσαλονίκης, επιθυμεί να αναμορφώσει και να αναβαθμίσει μια κενή, όμως κεντρική αστική περιοχή – μια έκταση 6,4 εκταρίων, που διαιρείται από το πέρασμα της σιδηροδρομικής γραμμής. Η πρόταση επιχειρεί να δημιουργήσει το κέντρο που τώρα λείπει από αυτή τη γειτονιά, ως στοιχείο συνοχής και να ενοποιήσει τη διαιρεμένη από τη γραμμή των τρένων γη. Ενισχύει την αστική ταυτότητα του νέου κέντρου προτείνοντας – πέρα από τις χρήσεις κατοικίας και κοινωνικών δραστηριοτήτων – χρήσεις εμπορίου και γραφείων και προσφέρει έναν πολυλειτουργικό χαρακτήρα σε αυτήν την πλευρά της πόλης. Η αντιληπτή ως απροσπέλαστο όριο γραμμή του τρένου ανάγεται σε θέμα του αστικού σκηνικού αντί να αποσιωπηθεί. Η αστική πλατεία που διαμορφώνεται εκατέρωθέν της και πλαισιώνεται από τις νέες χρήσεις επιχειρεί να παίξει το ρόλο καταλύτη της μελλοντικής ανάπτυξης και να αποκαταστήσει συνέχειες με τη γύρω περιοχή.

Οι κατοικίες καταλαμβάνουν δύο οικοδομικές νησίδες. Η επεξεργασία τους απαντά στον προβληματισμό για ανοιχτές οικοδομικές νησίδες και αναζητά συνέχειες με τις ήδη υπάρχουσες. Οι νέες νησίδες δομούν το δημόσιο χώρο εντός και εκτός τους αναιρώντας τη συνήθη εσωστρέφεια, εγκαθιστώντας ένα είδος “διαφάνειας” του συμπαγούς τους περιβλήματος μέσα από ρωγμές του συνεχούς του, διαρροές του ιδιωτικού προς το δημόσιο χώρο και αντίστροφα. Η τυπολογία τους περιέχει συνέχειες και ιεραρχίες μεταξύ εσωτερικών και εξωτερικών χώρων. Μεταφέροντας αστικές ποιότητες, μια σειρά μεταβατικών χώρων οδηγούν από την εσωτερική πλατεία μέχρι τις κατοικίες.

Ο τύπος της κατοικίας ενσωματώνει ποιότητες ενός σπιτιού με ιδιωτικούς υπαίθριους χώρους, ιδιωτικούς κήπους, που κατέχουν ρόλο κεντρικό στη διευθέτηση των χώρων κάθε κατοικίας και στην διαμόρφωση του μικροκλίματός της.

EUROPAN 2, ανάπλαση περιοχής στη Μενεμένη – Α’ Βραβείο
Πανευρωπαϊκός αρχιτεκτονικός διαγωνισμός EUROPAN 2
Αγωνοθέτης EUROPAN
Έτος διεξαγωγής διαγωνισμού 1990–1991
Αρχιτεκτονική μελέτη Πρόδρομος Νικηφορίδης
Μπερνάρ Κουόμο