Re-think Athens / Ξανα-σκέψου την Αθήνα

Athens PubliCity: ένας αστικός νευρώνας για ένα νέο κέντρο πόλης

Η πρόταση οργανώνει ένα σύστημα επεξεργασίας του δημόσιου χώρου που αναπτύσσεται και εξαπλώνεται σαν «αστικός νευρώνας», σαν ένας ζωντανός ιστός που στοχεύει στην επα-ενεργοποίηση και αναζωογόνηση του αστικού σώματος. Το σύστημα λειτουργεί ως ένα δυναμικό πεδίο οικείο, κατοικήσιμο, ικανό να "περιέχει" αστικά συμβάντα, συλλογικές αλλά και τις ατομικές συμπεριφορές. Σε αναλογία με τη δομή ενός νευρώνα, το προτεινό­μενο σύστημα είναι ενιαίο και συνεχές και παραλαμβάνει τον βασικό γραμμικό άξονα της οδού Πανεπιστημίου, διακλαδώνεται στους κάθετους πεζοδρόμους, διαμορφώνει τις πλατείες, δημιουργεί εσωστρεφή σημεία στάσης αλλά και κομβικές διακλαδώσεις.

Εξάπλωση: Η πρόταση επιχειρεί να αποτελέσει ένα μοντέλο ενιαίας οργάνωσης του δημόσιου χώρου που μπορεί να επεκταθεί και να αναπτυχθεί σαν ζωντανός οργανισμός.

Εναλλαγή: Το σύστημα προσφέρει εναλλαγή στις ποιότητες και τη λειτουργικότητα του δημόσιου χώρου δημιουργώντας ποικίλες ατμόσφαιρες που απευθύνονται σε όλες τις καταστάσεις και ανάγκες των χρηστών: ανοιχτό - κλειστό, εσωστρέφεια - εξωστρέφεια, απο­μό­­νωση - συνύπαρξη.

Οικειοποίηση: Το σύστημα επιδιώκει την οικειοποίηση του δημόσιου χώρου μέσα από την ικανότητά του να προσφέρει στοιχεία και ατμόσφαιρες που παραπέμπουν στην οικεία αίσθηση του ιδιωτικού χώρου.

Ο άξονας Αμαλίας – Πανεπιστημίου – Πατησίων αποτελεί τον βασικό κορμό του ενιαίου συστήματος που παραλαμβάνει τις βασικές ροές κυκλοφορίας: πεζή, ποδήλατο, μέσα μαζικής μεταφοράς και τραμ. Στα άκρα του άξονα, οι δύο σημαντικοί πράσινοι πνεύμονες της πόλης, ο Εθνικός Κήπος και το Πεδίον του Άρεως, επιτρέπουν στον γραμμικό άξονα να αποτελέσει έναν πράσινο διάδρομο σύνδεσης και ανάπτυξης ενός ενιαίου αστικού οικοσυστήματος. Τα σημεία στάσης και εξυπηρέτησης των πεζών οργανώνονται ως «αστικά πολύ-εργαλεία», είναι χώροι όπου ο χρήστης μπορεί να εξυπηρετηθεί πολλαπλώς: να αφήσει με ασφάλεια το ποδήλατό του, να δει πληροφορίες σε χάρτες, να ενημερωθεί μέσω ψηφιακών προβολών, να τηλε­φωνήσει, να φορτίσει το κινητό του, να έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο.

Οι τρεις δημόσιοι χώροι, οι πλατείες Κοραή, Τρίτση και Ομονοίας εντάσσονται στην ενιαία λογική του συστήματος και διαμορφώνονται ως θεματικοί «πυρήνες». Η πλατεία Ομονοίας και ο πεζόδρομος Κοραή αποτελούν κομβικά σημεία όπου το σύστημα μπορεί να διακλαδωθεί και να αναπτυχθεί «καταλαμβάνοντας» και άλλα τμήματα του δημό­σιου αστικού χώρου.

Πλατεία Κοραή και Τριλογία / Γνώση: Αποτελώντας μια ενότητα δημόσιου χώρου όπου κυριαρχούν τα κτίρια της Τριλογίας, ο θεματικός αυτός πυρήνας διαμορφώνεται ως χώρος αναφερόμενος στη «γνώση». Στη διαμόρφωση του πεζοδρόμου Κοραή κυριαρχεί η παρου­σία μιας κοινόχρηστης βιβλιοθήκης οργανωμένη για το δημόσιο χώρο.

Πλατεία Τρίτση / Αισθήσεις: Η πρόταση οργανώνει θεματικά την πλατεία ως χώρο «αισθήσεων», έναν χώρο που μπορεί να φιλοξενήσει υπαίθριες λειτουργίες που σχετίζονται με τις ανθρώπινες αισθήσεις. Υπαίθριος κινηματογράφος για προβολές, εκδηλώσεις τέχνης και μουσικής, θέατρο δρόμου αλλά και δυνατότητα υπαίθριας άθλησης.

Πλατεία Ομονοίας / Δίκτυα: Στόχος της προτεινόμενης διαμόρφωσης είναι να επαναφέρει την ισχυρά συμβολική εικόνα του κύκλου οργανώνοντας έναν ζωντανό κεντρικό πυρήνα με πολλές κινήσεις, ροές, διελεύσεις αλλά και στάσεις. Προτείνεται η διαμόρφωση μια κυκλικής κατασκευής – ενός λειτουργικού δακτυλίου και η μεταφορά τριών εισόδων / εξόδων του Μετρό στο κέντρο της πλατείας.

Το συνολικό σύστημα του «αστικού νευρώνα» θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ως ένας ζωντανός οργανισμός που μεγαλώνει και επεκτείνεται μέσα στο σώμα της πόλης, δίνοντας τον απαραίτητο χρόνο αλλά και τις κατάλληλες στρατηγικές ώστε οι πολίτες να το οικειο­ποιηθούν, να το κατοικήσουν και τελικά να το συνδιαμορφώσουν.

Re-think Athens / Ξανα-σκέψου την Αθήνα / Αθήνα – Έπαινος
Ευρωπαϊκός αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για την ανασυγκρότηση του κέντρου της Αθήνας
Έτος διεξαγωγής διαγωνισμού 2012 - 2013
Αγωνοθέτης Ίδρυμα Ωνάση
Μελέτη 2012 - 2013